“The time to relax is when you don’t have time for it.”Sydney J. Harris
Minder stress & meer levensgeluk
Minder stress is gezond, adviezen te over. Maar hoe breng je ze nou echt in praktijk?
We weten het allemaal. Stress is niet gezond. Te langdurige stress kan zelfs leiden tot burn-out. En alhoewel kortdurende stress kan zorgen dat je af en toe beter presteert leven velen van ons regelmatig een te stressvol bestaan. Deze blog legt uit wat je daaraan kunt doen. Naast een samenvatting van stress reducerende punten die je wel vaker op internet kunt lees je waarom ze vaak niet werken of hoe je ze succesvol in de praktijk brengt.
Gezond eten is beter dan ongezond eten. Toch lukt het niet altijd om gezond te eten. Sterker nog, soms even ongezond eten is ook best lekker. En je hebt vast de ervaring dat je er tegen opziet naar de sportschool te gaan. En dat je, als je eenmaal op een cardio-apparaat staat, of als je het dan toch gedaan hebt je er een goed gevoel aan overhoudt. Dat is heel menselijk.
Maar langdurig stress ervaren op je werk of in je privé situatie kan gevaarlijk zijn. Dat klinkt redelijk extreem, maar vele medewerkers gaan dagelijks naar hun werk vol gevoelens van onmacht in een strijd voor voldoende waardering en levensplezier. En dat is voor zowel werkgever als werknemer onnodig.
Op internet vind je regelmatig artikelen over hoe stress tegen te gaan. Ik som ze onderstaand kort op. Het risico is echter dat je aan symptoom bestrijding doet. Net als met eten of sport ken je er een aantal. Maar om feitelijk te ontstressen is meer nodig. Daar ga ik na deze opsomming op in.
14 tips om stress tegen te gaan (kort opgesomd):
Tijd nemen voor jezelf.De boog kan niet altijd gespannen staan. Stress is een ‘sluipmoordenaar’. Je bouwt met stresshormonen een ‘druk’ op die enkel met voldoende ontspanning kan worden afgebouwd. Besef dat je na ontspanning relatief beter presteert. Dus afwisseling van prestatie en rust levert uiteindelijk betere resultaten en duurzame energie dan maar ‘doorbikkelen.
Er is meer dan je verstand. Verwaarloos je gevoel niet en uit eventuele emoties (angst, verdriet, woede enz.). Hou je hier rekening mee dan blijven ze acceptabel voor jezelf en je omgeving. Besef dat gevoel en emotie menselijk zijn en … dat het continue onderdrukken betekent dat je een deel van jezelf ‘onderdrukt’.
Door te bewegen maak je ‘stofjes’ aan die stress bestrijden. Hou je niet van de sportschool of het sportveld dan zijn er legio andere mogelijkheden. Fietsen, wandelen of trappen lopen in plaats van de lift nemen telt ook mee!
Wist je dat je lichaam zichzelf in 7 jaren totaal ‘vervangt’? Wat je eet ben je zelf. Beperk gebruik van koffie, alcohol, suiker, chocolade en fast food. Niet alleen de voeding zelf maar ook het ‘jezelf gunnen gezond te eten’ is gezond. Sommige stoffen verhogen en andere verlagen je stress niveau.
Ademhaling is een goede graadmeter voor stress. Lijk je meer uit te ademen (spreken) dan in te ademen, wees gewaarschuwd. Af en toe even van je af kijken en bewust in- en uitademen reduceert stress. Blaas rustig en langdurig uit na een flinke teug lucht.
Straling van apparatuur is schadelijk. Gun jezelf momenten zonder PC of telefoon. Leg je telefoon ‘s nachts niet op je nachtkastje. Of vergader met telefoon uit en zonder laptop op tafel.
Je kent het wel. Verschrikt bedenken dat je nog iets moet doen. Of voelen dat er veel dingen zijn die je bezig houden. Maak lijstjes of schrijf eens puntsgewijs op wat je dwars zit. Maak een planning of actielijst zodat je bewust weet waar je wanneer aandacht aan geeft. Het lucht op en geeft ruimte.
Water ontspant. Drink genoeg water. Geniet bewust van je dagelijkse douche. Of luister naar stromend water. Ook etherische olien werken weldadig.
Ook muziek kan je stressniveau verlagen. Luister regelmatig naar ontspannende muziek. Dat kan soms met oordopjes zelfs op je werk. Geen ‘house beat’ of gierende gitaren. Liever muziek die een positieve invloed heeft op je hartslag.
Vooral als je verantwoordelijkheid durft te nemen of als je een perfectionist bent weet men je te vinden. Het levert doorgaans meer waardering op en meer promoties. Maar besef dat niet alles op jouw schouders hoeft te rusten. Durf te delegeren. En hanteer een realistisch ambitie niveau. ‘Net dat beetje meer kan onderscheidend vermogen opleveren’. Maar leg de lat niet te hoog. Respecteer jouw en andermans grenzen.
We slapen niet voor niets. Tijdens je slaap revitaliseert je lichaam en je verstand. Neem voldoende rust (6 tot 8 uren slaap en/of soms een ‘powernap’) zijn op termijn essentieel. Neem je lichaams signalen serieus. Regelmatig last van gapen of wegzinken betekent “een moment vinden om te rusten of meer of langer slapen!
Mindfullness is een wetenschappelijk aangetoonde manier om burn-out en/of stress klachten te verminderen. Het is niet heel moeilijk. Lees erover of bekijk een internet filmpje op youtube. Ook geleide mindfullness instructies zijn vindbaar op internet. Je kunt natuurlijk ook een mindfullness instructie bij je lifecoach vragen. Ook yoga heeft een bijzonder ontspannend effect op lichaam en geest. Het is niet voor niets zo populair in deze tijden. Er is vast een yoga school in je omgeving. Neem eens een proefsessie of luister naar ervaringen van collega’s.
Sommigen van ons doen wel eens iets voor een ander ten koste van zichzelf. Dat klinkt in eerste instantie overdreven (‘oh… ik ken meer mensen die ten koste van mij dingen doen’). Maar jezelf serieus nemen en genoeg van jezelf houden betekent dat je rekening houdt met je eigen grenzen en je niet continue ‘voor het karretje laat spannen’. Overkomt je dit regelmatig. Ga dan na wat er nodig is om jezelf wat serieuzer te nemen. Vraag je manager of collega om je er eens op te wijzen als het gebeurt. Of praat eens met een life coach.
De een is nu eenmaal gevoeliger voor stress dan de ander. Je lichaam slaat ook stress op (rugpijn, stijve nek of schouders, spierpijn etc. kunnen indicatoren zijn). Neem eens een ontspannende massage en ‘voel waar je stress zit’. Of ga eens in gesprek over dingen die voor jou stress opleveren.
14 punten om stress te vermijden of te verminderen. Je kende er vast een aantal. Waarom hebben we dan toch af en toe of onverhoopt langere tijd zo’n last van stress?
Het antwoord is eenvoudig. Dat ligt in de aard van de mens. We houden niet van ongemak of vervelende dingen. Ze ontkennen of ‘ervan weglopen’ is heel menselijk. En onze creativiteit om dat te doen is enorm! Ontkennen/uitstellen (‘ik zie het inderdaad veel maar bij mij valt het mee’, ja ik heb het ook wel eens maar volgens mij heb ik er niet echt last van’, ‘vanaf morgen ga ik dieten’), marginaliseren (‘binnenkort is het afgelopen, ‘het is nog altijd goed gegaan dus nu komt het ook wel weer goed’) of Overdrijven (‘binnenkort loop ik die maraton’, ‘ik ben een doorbijter, ik ga gewoon door totdat ik erbij neerval, maar anderen vallen eerder’) ligt op de loer.
Daarnaast speelt angst regelmatig een rol. Angst dat je manager je minder waardeert. Angst dat je minder presteert dan anderen enzovoort. Daarmee roepen we ‘stemmetjes’ op die de stress enkel verergeren. Een vicieuze circel ligt op de loer. We krijgen stress van het piekeren over onze stress of het vechten tegen onze stemmetjes (‘waarom ben je nu niet gaan sporten’, ‘waarom eet ik weer zo ongezond’).
De oorzaak van onze stress is vaak niet drukte maar onze ‘versmelting’ met gedachten (patronen): we hebben geen gedachten maar we zijn onze gedachten en laten ons erdoor voortstuwen. Pieker je veel, lees dan eens het boek van Byron Katie: vier vragen die je leven veranderen. Een praktische methode om uit je gedachtenpatronen te stappen.
Als je stressklachten ervaart kun je ook overwegen om eens in jezelf te investeren door zelf eens de oorzaken van je stress op een rijtje te zetten en deze oorzaken bespreekbaar te maken met eventuele ‘veroorzakers’ (je manager of partner of met vrienden). Maar soms kom je er achter dat je gewoon moeite hebt om voor jezelf te kiezen. Om je eigen grenzen te bepalen. Of je vind het veiliger om eens van gedachten te wisselen over mogelijkheden zonder deze meteen naar anderen te communiceren. Overweeg dan eens een life coach te spreken en zie dat als een investering in jezelf of in je levensgeluk. Dat is goedkoper dan menig andere activiteit en levert je als het goed is levenslang iets op! Je komt tot nieuwe inzichten en leert beter observeren.
Door af en toe een coach te spreken kun je zowel leren als in de praktijk kijken hoe je je feitelijke gedrag kunt veranderen. En soms … is een ‘stok achter de deur’ best prettig.
